- Xuân Thành
Ngày thứ hai liên tiếp, Bộ Quốc phòng Đài Loan báo cáo 19 chiến đấu cơ Trung Quốc vào sáng 19/9 đã bay qua đường ranh giới của Eo biển Đài Loan, tiến vào Khu vực Nhận diện Phòng không (ADIZ), ngoài khơi phía tây nam của đảo quốc dân chủ.
19 chiến đấu cơ bay gần Đài Loan sáng 19/9 và 18 chiếc bay vào hôm 18/9 được xem là phản ứng của Trung Quốc đối với chuyến thăm Đài Loan chưa từng có tiền lệ của Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ Keith Krach. Ông là quan chức cấp cao nhất của bộ ngoại giao Mỹ đặt chân tới Đài Loan kể từ khi hai nước chấm dứt mối quan hệ ngoại giao chính thức năm 1979.
Ông Keith Krach đến Đài Loan hôm 17/9 trong chuyến thăm ba ngày và đã rời đảo quốc vào chiều 19/9, theo Bộ Ngoại giao Đài Loan. Chuyến thăm cấp cao này đã làm Trung Quốc – chế độ luôn coi Đài Loan là một tỉnh ngoài khơi xa của họ – tức giận.
Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết Trung Quốc đã điều động 12 chiến đấu cơ J-16, 2 chiến đấu cơ J-10, 2 chiến đấu cơ J-11, 2 oanh tạc cơ H-6 và 1 chiến đấu cơ chống tàu ngầm Y-8. Theo một tấm bản đồ mà Bộ Quốc phòng Đài Loan công bố về vị trí của các máy bay quân sự Trung Quốc, không có chiếc nào bay gần lục địa Đài Loan hoặc bay qua lãnh thổ đảo quốc này.
Bộ Quốc phòng Đài Loan viết trên Twitter rằng để phản ứng với động thái của Trung Quốc, Không lực Đài Loan (ROCAF) đã phát đi cảnh báo qua sóng phát thanh, điều động chiến đấu cơ và “triển khai hệ thống tên lửa phòng không để giám sát”.
Theo tờ Liberty Times, hành vi xâm nhập vào ADIZ Đài Loan của không quân Trung Quốc bắt đầu từ 7 giờ sáng 19/9 (giờ địa phương). Vào 9h20 sáng cùng ngày, một đài phát thanh đã phát thông tin Đài Loan ra lệnh cho một chiến đấu cơ Trung Quốc phải lập tức quay lại và rời đi hoặc nó sẽ phải hứng chịu hậu quả. Liberty Times gọi chỉ lệnh này là chưa từng có tiền lệ.
Bộ Quốc phòng Đài Loan trong một tuyên bố khác nói rằng Trung Quốc đang thực hiện các hành động khiêu khích, làm tổn hại nghiêm trọng đến hòa bình và ổn định.
“Bộ Quốc phòng [Đài Loan] cực lực lên án điều này, và kêu gọi các nhà chức trách đại lục hãy tự kiềm chế và rút lui khỏi bờ vực”.
Trong khi đó, tờ Hoàn cầu Thời báo – cơ quan của Đảng Cộng sản Trung Quốc – hôm 19/9 đã đăng bài bình luận tuyên bố rằng các cuộc tập trận hôm thứ Sáu (18/9) là màn diễn tập tiếp quản Đài Loan.
“Mỹ và Đài Loan chớ có đánh giá sai tình hình, hoặc cho rằng màn diễn tập này là một trò lừa phỉnh. Nếu họ tiếp tục thực hiện hành vi khiêu khích, thì một cuộc chiến tranh chắc chắn sẽ nổ ra”, Hoàn cầu Thời báo đe dọa.
Theo Reuters, cuộc sống của người dân Đài Loan vẫn diễn ra bình thường, không có bất kỳ dấu hiệu hoảng loạn nào. Đảo quốc dân chủ này từ lâu đã quá quen với các các mối đe dọa từ Trung Quốc đại lục.
Các lãnh đạo Đài Loan đa số lên án hành vi của Trung Quốc, nhưng cũng có các thành viên của Quốc Dân Đảng đối lập mượn cớ tình hình này để chỉ trích Đảng Dân Tiến cầm quyền.
Ông Johnny Chiang, lãnh đạo Quốc Dân Đảng – lực lượng chính trị có truyền thống ủng hộ mối quan hệ gần gũi với Trung Quốc cộng sản, viết trên Facebook nói rằng Đài Loan và Trung Quốc cần phải nối lại đối thoại để giảm thiểu rủi ro chiến tranh.
“Những người sẵn sàng đóng vai trò cầu nối thông tin thì bị kỳ thị, trong khi những người hò hét đòi chiến tranh lại được coi là anh hùng. Bầu không khí như thế này chắc chắn không có lợi cho sự phát triển hòa bình và ổn định của Eo biển Đài Loan”, ông Chiang nói.
Trung Quốc hôm 18/9 trong cuộc họp báo loan báo về cuộc tập trận tại Eo biển Đài Loan đã mạnh mẽ chỉ trích chuyến thăm Đài Loan của thứ trưởng ngoại giao Mỹ là sự thông đồng giữa Đài Bắc và Washington.
Xuân Thành